Βιωματική Μάθηση: Η συμβολή της Χειροτεχνίας στην τάξη των Αγγλικών

Βιωματική μάθηση στο Creative English at Home

Το Creative English at Home στα πλαίσια της βιωματικής μάθησης προβάλλει τη χειροτεχνία στις μικρές ηλικίες σε υπερθετικό βαθμό. Κι αυτό γιατί η χειροτεχνία συγκεντρώνει τα περισσότερα οφέλη από οποιαδήποτε άλλη εκπαιδευτική δραστηριότητα. Πάμε να το δούμε, όμως, αναλυτικά.

Οι χειροτεχνία δίνει στους μαθητές την ευκαιρία να αισθανθούν ότι έχουν κατακτήσει το λεξιλόγιο. Για παράδειγμα, μία δραστηριότητα όπου τα παιδιά ζωγραφίζουν, κατασκευάζουν, χρωματίζουν τον δικό τους ζωολογικό κήπο και διαλέγουν τα ζώα αιτιολογώντας τις επιλογές τους, «ζωντανεύει» το λεξιλόγιο πολύ περισσότερο από μία απλή δραστηριότητα, όπου απλά βλέπουν στα γρήγορα τις αντίστοιχες κάρτες (flashcards). Όσο πιο διασκεδαστική και ενδιαφέρουσα είναι η διαδικασία της μάθησης, τόσο πιο εύκολα γίνεται η απομνημόνευση.

μαθαίνω αγγλικά μέσα από χειροτεχνίες

Ακόμη, έχει σημασία για τα ίδια τα παιδιά να γνωρίζουν τις κατάλληλες λέξεις για τους μαρκαδόρους, τις κηρομπογιές, τις ξυλομπογιές, το ψαλίδι, την κόλλα, το χαρτί και το κορδόνι στα αγγλικά! Πόσο μάλλον για το θέμα της εργασίας! Εδώ απλώνεται ένας ολόκληρος κόσμος λεξιλογίου που μπορεί να καλύψει την ύλη μηνών ή χρόνων!

Στο ίδιο μοτίβο, όταν τα παιδιά δημιουργούν, ο εκπαιδευτικός έχει την ευκαιρία να συνομιλεί με τον κάθε μαθητή χωριστά σε πιο προσωπικό επίπεδο και να του απευθύνει ή να λαμβάνει πιο λεπτομερή ερωτήματα. Επομένως, ενδυναμώνεται ο δεσμός μεταξύ του εκπαιδευτικού και του παιδιού κι έτσι γίνεται πιο όμορφη η εμπειρία εκμάθησης της γλώσσας. Ταυτόχρονα, με τις κατασκευές δίνεται η ευκαιρία στους λιγότερο ομιλητικούς μαθητές να εξασκήσουν τον προφορικό τους λόγο σε ένα πιο χαλαρό πλαίσιο.

Αντίθετα με ό,τι ισχύει στην τυπική διδασκαλία και εκμάθηση της γλώσσας, στη χειροτεχνία δεν υπάρχει σωστός και λάθος τρόπος, κι έτσι τα παιδιά διδάσκονται ένα πολύ  σημαντικό μάθημα ζωής: Δεν υπάρχει μόνο μία πιθανή λύση ή απάντηση σε αυτό που ψάχνουμε. Άρα και στον τρόπο που θέλουμε να εκφραστούμε! Είτε στα ελληνικά, είτε στα αγγλικά!

Η βιωματική μάθηση προκαλεί ενθουσιασμό και αυξάνει τη δημιουργικότητα των παιδιών

Αναλογικά, με την κατασκευή χειροτεχνιών αυξάνεται η δημιουργικότητα και η φαντασία των παιδιών. Τα υλικά είναι τόσα πολλά, σε τόσα σχήματα, μεγέθη και χρώματα. Προσπαθούν να τα συνδυάσουν και ακονίζουν, συνεχώς, το μυαλουδάκι τους.

Στην προσπάθεια τους να βάλουν σε τάξη τις νέες τους ιδέες μηχανεύονται τρόπους και λύσεις και έρχονται σε επαφή με καινούριο λεξιλόγιο στην αγγλική γλώσσα ή εμπεδώνουν το ήδη γνωστό παίζοντας.

Με μικρά και απλά υλικά μπορούν να κατασκευάσουν κάτι εντυπωσιακό. Ενθουσιάζονται και θέλουν να το εξελίξουν. Τα ενδιαφέρει να είναι όσο πιο όμορφο γίνεται, όχι μόνο για να τους αρέσει, αλλά για να το προσέξουμε εμείς και να το σχολιάσουμε θετικά!

Για να τα καταφέρουν πρέπει να συγκεντρωθούν και να κάνουν ησυχία. Ανυπομονούν να φέρουν στη δασκάλα τους και τους γονείς τους κάτι καινούριο κι εντυπωσιακό, οπότε προσπαθούν για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα! Αυτό τα παρακινεί να προσέχουν εντονότερα τις οδηγίες στα αγγλικά. Έτσι αβίαστα, λοιπόν, αυξάνεται η συγκέντρωση τους και αναπτύσσεται, παράλληλα, και η αυτοπειθαρχία τους. Θα παρατηρήσετε ότι ακόμη και τα πιο μικρά παιδιά παραμένουν προσηλωμένα για ώρες. Πολύ συχνά θα δείτε, κιόλας, ότι είναι αδύνατον να τους αποσπάσετε την προσοχή!

Στο ταξίδι της χειροτεχνίας, όμως, μπορεί να συναντήσουν και δυσκολίες. Πώς θα κρατήσουν το ψαλίδι, πώς θα κόψουν σωστά το περίγραμμα, πόση ποσότητα κόλλας πρέπει να προσθέσουν, πώς να μη λερωθούν και ποιο κομμάτι ταιριάζει πού. Μέσα από αυτή τη διαδικασία καλλιεργείται η υπομονή και η επιμονή τους! Μαθαίνουν να προσπαθούν σκληρά και να δίνουν το 100% του εαυτού τους μέχρι να τελειοποιήσουν το έργο τους. Αν κάτι πάει στραβά, δεν το βάζουν κάτω!

Η βιωματική μάθηση μαθαίνει τα παιδιά να έχουν υπομονή και να ξεπερνούν τις δυσκολίες! 

Ναι, η χειροτεχνία απαιτεί υπομονή. Ένα πεντάχρονο παιδί που έχει μία καταπληκτική ιδέα στο μυαλό του χρειάζεται πολλή υπομονή ώσπου να υλοποιηθεί. Το να περιμένει να στεγνώσει το χρώμα ή η κόλλα πριν το επόμενο βήμα για να δείξει τη χειροτεχνία στους γονείς ή τους δασκάλους του χρειάζεται μεγάλη αυτοπειθαρχία – και αυτό αποτελεί σημαντικό εφόδιο για τη ζωή του.

Η χειροτεχνία, όμως, επιφυλάσσει αστοχίες ή ματαιώσεις. Τα χάρτινα ζώα μπορεί να κοπούν στα δύο, να κολλάνε τα δάχτυλα και κάτι να μην ταιριάζει, όπως υπολόγιζαν. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ενισχύονται οι δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων των παιδιών και καμμιά φορά και η συμφιλίωση με την αποτυχία.

Από την άλλη πλευρά, όπως έχουμε μάθει και στο προηγούμενο άρθρο μας, Παιχνίδια λεξιλογίου στα αγγλικά για μικρούς μαθητές,  αναπτύσσεται η ανεξάρτητη σκέψη τους, καθώς έχουν το περιθώριο να ερμηνεύουν την τέχνη με τον δικό τους τρόπο και κάποιες φορές τα ωθεί στο να λύνουν τα προβλήματά τους μόνα τους.

Χωρίς υπομονή, επιμονή και συγκέντρωση, πάντως, δε γίνεται! Άλλωστε, μόνο έτσι θα καταφέρουν να εκπληρώσουν το στόχο τους! Η επίτευξη στόχων, λοιπόν, και το αίσθημα της ικανοποίησης που νιώθουν όταν έχουν ολοκληρώσει ένα δικό τους έργο, είναι δύο επιπρόσθετα οφέλη στη συμβολή της χειροτεχνίας. Αποκτούν αυτοπεποίθηση και πίστη στις ικανότητες τους. Πόσο μάλλον όταν ακούν και κολακευτικά σχόλια ή ένα απλό Bravo! Well done! You did it! Its fantastic!

Επίσης, καλούνται να μάθουν πόσο σημαντικό είναι να φέρνουν εις πέρας την εργασία που τους έχει ανατεθεί, γεγονός που αναπτύσσει και το αίσθημα της ευθύνης ή αλλιώς, της υπευθυνότητας!

Η οργάνωση και ο σχεδιασμός είναι ένα άλλο ζευγάρι πλεονεκτημάτων που αποκομίζουν τα παιδιά μέσα από τις χειροτεχνίες και τις κατασκευές. Αρχικά, ακολουθούν ένα σχέδιο με σκοπό να το εκπληρώσουν. Στη συνέχεια, δρουν συστηματικά και με λογική για να το εφαρμόσουν και τέλος, συνταιριάζουν πρωτότυπες σκέψεις και ιδέες στα αγγλικά!

Αναντίρρητα, όταν τα παιδιά χειροτεχνούν, όλες τους οι αισθήσεις συνεργάζονται μεταξύ τους. Έρχονται σε επαφή με διαφορετικά υλικά και αγγίζοντας τα, βλέπουν και αισθάνονται το διαφορετικό τους σχήμα και την υφή. Συνειδητοποιούν ότι και οι μυρωδιές διαφέρουν (πχ. πλαστελίνη, κόλλα, τέμπερα κτλ). Μέσα από τους συνδυασμούς μαθαίνουν τα χρώματα και τις αποχρώσεις τους και συνειδητοποιούν ότι ανάλογα με τη χρήση αλλάζει και το αισθητικό αποτέλεσμα κάθε φορά. Smell, touch, feel!

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονιστεί το εξής: Όπως κάθε μορφή τέχνης, έτσι και οι χειροτεχνίες – κατασκευές προσφέρουν τη δυνατότητα, ακόμη και στα πιο εσωστρεφή ή αλλιώς, διαφορετικά παιδιά να εκφραστούν και να μοιραστούν μαζί μας αυτά που κρύβουν μέσα τους. Αυτά που δυσκολεύονται ή αποφεύγουν να πουν με τα λόγια. Οφείλουμε να αφουγκραστούμε τι μήνυμα θέλουν να περάσουν κάθε φορά.

Επιπλέον, μέσα από τη χειροτεχνία αναπτύσσεται η κριτική σκέψη και η σφαιρική αντίληψη. Τα παιδιά έχουν το χώρο για τη γνώμη και την άποψη τους. Παίρνουν το μήνυμα ότι είναι θετικό να σκέπτονται έξω από τα καθιερωμένα πλαίσια και τα στερεότυπα. Είναι σα να τους λέμε ρητά: Think out of the box! Think out of the book! Do it your way!

Συνοψίζοντας, η τέχνη μπορεί να αποτελέσει έναν ήρεμο και ασφαλή τρόπο διοχέτευσης συναισθημάτων με ησυχία και συγκέντρωση. Oι χειροτεχνίες οδηγούν σε ένα τελικό προϊόν, γεγονός που δημιουργεί στο παιδί ένα αίσθημα ικανοποίησης και επίτευξης στόχου. Με αυτόν τον τρόπο, αποκτά εμπιστοσύνη στον εαυτό του.

Αν στο παιδί σας αρέσει η χειροτεχνία, νιώθει περήφανο για τα έργα του και θέλει να τα κρατήσει στο σπίτι του για πολύ καιρό, υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα να συγκρατήσει το λεξιλόγιο που έμαθε στο μάθημα.

Η βιωματική μάθηση και τα Οφέλη της Χειροτεχνίας στη Σωματική Ανάπτυξη

Η χειροτεχνία δεν έχει μόνο πνευματικά, γνωστικά και ψυχικά οφέλη, έχει και σωματικά. Με τη χειροτεχνία εκγυμνάζονται οι λεπτές κινητικές δεξιότητες των μικρών μας φίλων. Τι είναι λεπτή κινητικότητα; Είναι η ικανότητα ενός παιδιού να χειρίζεται σωστά τους μικρούς του μυς σε συντονισμό με τον εγκέφαλο.

Η δεξιότητα της λεπτής κινητικότητας επιτυγχάνεται όταν το παιδί χρησιμοποιεί τους μυς στα χέρια, τα δάχτυλα και τους καρπούς. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το κράτημα ενός μαρκαδόρου, της κόλλας ή του ψαλιδιού. Γενικά, το κράτημα ενός αντικειμένου μεταξύ του μπροστινού δακτύλου και του αντίχειρα.

Η λεπτή κινητικότητα απαιτεί ακρίβεια κινήσεων και σωστό συντονισμό χεριού-ματιού. Δηλαδή, ο εγκέφαλος του παιδιού πρέπει να συντονίζεται μεταξύ του τι κάνει και του τι βλέπει. Για τα πολύ μικρά παιδιά του νηπιαγωγείου ή της προσχολικής ηλικίας, η ανάπτυξη της λεπτής κινητικότητας είναι θεμελιώδης και απαραίτητη!

Σε επόμενο χρόνο, τα παιδιά χρειάζονται τη λεπτή κινητικότητα για να κυκλώσουν μια απάντηση ή για να γράψουν. Γενικά, πριν ξεκινήσει το παιδί σας να γράφει, πρέπει να εξασκήσει τους μυς του για να μπορέσει να κρατήσει το μολύβι και να το πιέσει αρκετά δυνατά στο χαρτί, ώστε κάνει αποτύπωμα.

Οι μυς αυτοί δυναμώνουν όταν τα παιδιά χρωματίζουν μέσα στα περιθώρια, κολλούν, κόβουν και  στερεώνουν. Όταν το παιδί σας έχει μάθει να γράφει, οι μυς αυτοί εξακολουθούν να αναπτύσσονται σε όλες τις τάξεις των αγγλικών γράφοντας!

Γνωρίζατε ότι η ικανότητα να χρησιμοποιούμε και τις δύο πλευρές του σώματός μας ανεξάρτητα, αλλά και ταυτόχρονα, ονομάζεται αμφίπλευρος συντονισμός; Τα νήπια, πριν αναπτύξουν αυτήν την τεχνική, έχουν την τάση να κινούν και τις δύο πλευρές του σώματός τους ταυτόχρονα.

Είναι επιτακτική η ανάγκη να μάθουν να κινούν και τα δύο χέρια ανεξάρτητα, ώστε να μπορέσουν στο μέλλον να κάνουν τις βασικές κινήσεις στην καθημερινότητα τους, όπως το να ντυθούν, να κουμπώσουν το παλτό ή τη ζακέτα τους, να λουστούν, να χρησιμοποιήσουν μαχαίρι και πιρούνι και να δέσουν τα κορδόνια τους.

Η χειροτεχνία βελτιώνει αυτή τη δεξιότητα με δραστηριότητες, όπως να κρατούν σταθερό ένα κομμάτι χαρτί με το ένα χέρι και να κόβουν με το άλλο ή να στερεώνουν. Ο οπτικο-κινητικός συντονισμός, ο οποίος είναι απαραίτητος για να διαβάζουν, να γράφουν και να αθλούνται, ενισχύεται από δραστηριότητες, όπως η ζωγραφική με τα δάχτυλα, η κατασκευή μοντέλων και το πέρασμα χαντρών σε κορδόνι.

Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, που τόσοι παιδαγωγοί, παιδοψυχολόγοι κι εκπαιδευτικοί επιμένουν στην αξία και τη συμβολή της χειροτεχνίας.

Μάλιστα, σύμφωνα με έρευνα του ιδρύματος  International Child Art Foundation’ (Διεθνές Ίδρυμα Παιδικής Τέχνης, ΗΠΑ, 1997) ένα παιδί που εκτίθεται στην χειροτεχνία και τις τέχνες αποκτά την ικανότητα να σκέπτεται δημιουργικά, να καινοτομεί και να δημιουργεί την πνευματική του ιδιοκτησία. Χαρακτηριστικά τα οποία ορίζουν την ατομική επιτυχία και την κοινωνική ευημερία του εικοστού πρώτου αιώνα!

Σε αντίθεση με τα συμβατικά φροντιστήρια, το Creative English at Home προσφέρει αυτή τη δυνατότητα χρήσης του πολυχρηστικού εργαλείου της χειροτεχνίας ελεύθερα κι απεριόριστα, σε κάθε μάθημα και όλο το χρόνο. Άλλωστε, η χειροτεχνία είναι το ορόσημο της βιωματικής μάθησης!

Τώρα που ξέρετε τα οφέλη, δεν είναι καλή ιδέα να γίνονται και στο σπίτι;